Var Oldukları Süreleri Duyunca Küçük Çaplı Bir Şok Geçireceğiniz Dünyanın En Eski Tarihi Yapıları

Knossos Sarayı, Yunanistan’da bulunan antik bir saraydır. M.Ö. 2000-1400 yılları arasında Girit adasında bulunan Minos Uygarlığı’nın idari ve siyasi merkeziydi. Saray; merkezi bir mahkeme, bir taht odası, bir kraliyet konutu, birkaç küçük oda, koridor içeren büyük bir bina ve yapı kompleksinden oluşur. Freskler, sütunlar ve yerleşik depolama alanları da dahil olmak üzere sofistike mimari tasarımıyla bilinmektedir.

Su Nuraxi, İtalya’da bulunan bir arkeolojik sit alanıdır. M.Ö. XVI. ve XIII. yüzyıllar arasında Sardinya adasında yaşamış olan Nuragic uygarlığı tarafından inşa edilmiş, antik yapılardan oluşan bir komplekstir. Su Nuraxi, bir UNESCO Dünya Mirası alanıdır. Sardinya’nın Nurajik mimarisinin en önemli örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Van Kalesi, Antik Urartu Krallığı tarafından M.Ö. IX. ve VII. yüzyıllar arasında inşa edilmiş devasa bir taş surdur ve türünün en büyük örneğidir. Kale, IX. yüzyılda Urartu’nun başkenti olan Tuşpa’nın kalıntılarına hakim konumdadır.

Medler, Ahamenişler, Ermeniler, Partlar, Romalılar, Sasani Persleri, Bizanslılar, Araplar, Selçuklular, Safeviler, Afşarlar, Osmanlılar ve Ruslar gibi birbirini izleyen gruplar, her biri kaleyi bir dönem kontrol etmiştir. Antik kale; Türkiye’nin Van ilinde, şehrin hemen batısında olup Van Gölü’nün doğusunda yer almaktadır.

Zoser Piramidi, basamaklı piramit ya da Zoser’in basamak piramidi; Mısır’ın Sakkara kentinde bulunan eski bir Mısır piramididir. XXVII. yüzyılda Üçüncü Hanedanlık döneminde ikinci hanedan kralı Firavun Djoser adına inşa edilmiştir. Piramit, dünyanın en eski kompleks taş yapısı olarak kabul edilir ve antik Mısır’daki ilk piramit inşaatının önemli bir örneğidir.

Newgrange, İrlanda’da bulunan Neolitik döneme ait bir geçit mezardır. İrlanda’daki en ünlü tarih öncesi alanlardan biridir. Anıt M.Ö. 3200 civarında inşa edilmiştir ve bu da onu dünyanın en eski yapılarından biri yapmaktadır. Mezar alanı ve tören yeri olarak kullanıldığına inanılmaktadır. Anıtın en dikkat çekici özelliği, bir mezar odasına giden uzun ve dar bir tünel olan geçit mezardır. Geçit mezar, yılın en kısa günü olan kış gündönümünde güneş ışınları bir çatı kutusundan odaya girecek ve mezar odasını aydınlatacak şekilde yerleştirilmiştir.

Malta Megalitik Tapınakları, Malta Adaları’nda bulunan bir grup antik tapınaktır. Avrupa’nın en eski ve en önemli arkeolojik alanlarından biridir: Neolitik döneme kadar uzanmaktadır. Tapınaklar taştan yapılmıştır. Büyük boyutları ve karmaşık tasarımlarıyla tanınmaktadır. Ritüel ve törensel amaçlarla kullanılan odalar, geçitler ve avlulardan oluşmaktadır. Tapınaklar, oymalar ve heykellerle süslü olan yapının Antik Malta halkının dini ve sosyal yaşamında merkezi bir rol oynadığı düşünülmektedir.

La Hougue Bie, Channel Islands adasında bulunan Neolitik bir mezar anıtıdır. Manş Adaları’ndaki en eski ve en önemli arkeolojik alanlardan biridir. La Hougue Bie, Neolitik döneme özgü bir mezar anıtı olan uzun bir höyüktür. Gömü ve ritüel amaçlı kullanılan odalar ve geçitlerden oluşmaktadır. Anıt, toprak ve taştan yapılmış olup oymalar ve heykellerle süslenmiştir.

Büyük Giza Piramidi, Mısır’ın Giza kentinde bulunan eski bir Mısır piramididir. Giza Nekropolü’ndeki üç piramidin en eskisi ve en büyüğüdür. Ayrıca antik dünyanın en ünlü simge yapılarından biridir. Piramit, M.Ö. XXVI. yüzyılda Firavun Khufu için bir mezar olarak inşa edilmiştir. Eski Krallık tarzı mimarinin bir örneğidir. Kireçtaşı bloklardan yapılmıştır ve 147 metre yüksekliğindedir. Bu da onu 4000 yıldan fazla bir süredir dünyanın en yüksek yapısı kılmaktadır.

Ebla Kraliyet Sarayı, günümüz Suriye’sindeki Ebla şehrinde bulunan antik bir saraydı. M.Ö. XXIV. yüzyılda inşa edilmiştir ve antik Yakın Doğu’daki en önemli saraylardan birisi olmuştur. Ebla krallarının ikametgahı ve idari merkezi olarak hizmet veren ve büyük bir bina kompleksi olan sarayda kabartmalar ve yazıtlarla süslenmiş odalar, salonlar, ve avlular bulunmaktaydı. Saray; Eblait uygarlığının tarihi, kültürü ve günlük yaşamı hakkında değerli bilgiler sağlayan iyi muhafaza edilmiş notlarıyla bilinir.

Karnak, Mısır’ın Luksor kentinde bulunan eski bir Mısır tapınak kompleksidir. Dünyanın en büyük tapınak komplekslerinden biri olarak bilinir. Bir grup tapınak, şapel, kule ve diğer binalardan oluşan tapınak kompleksi Amun, Mut ve Khonsu tanrılarına adanmıştır ve eski Mısır’da önemli bir ibadet merkezi olmuştur. Karnak; devasa sütunları, dikilitaşları ve diğer mimari özelliklerinin yanı sıra eski Mısır’ın tarihi ve kültürü hakkında değerli bilgiler sağlayan iyi korunmuş kabartmaları ve yazıtlarıyla tanınmaktadır.

Khendjer Piramidi, Mısır’ın Sakkara kentinde bulunan eski bir Mısır piramididir. M.Ö. 1332’den 1323’e kadar hüküm süren Firavun Khendjer tarafından yaptırılmış ve Firavun’un cenaze kültüne ayrılmıştır. Piramit, Orta Krallık mimari tarzının bir örneği olup kireçtaşından örülmüştür. Kabartmalar ve yazıtlarla süslenmiş odalar, salonlar ve koridorlardan oluşmaktadır. Piramit, Khendjer’in hükümdarlığı ve Eski Mısırlıların günlük yaşamı hakkında değerli bilgiler sağlayan iyi korunmuş kabartmaları ve yazıtlara sahiplik yapmaktadır.

Hatşepsut Tapınağı, Mısır’ın Luksor kentinde bulunan eski bir Mısır tapınağıdır. M.Ö. 1479’dan 1458’e kadar hüküm süren Firavun Hatşepsut tarafından yaptırılmış ve Firavun’un cenaze kültüne adanmıştır.  Tapınak, Yeni Krallık mimari tarzının bir örneğidir ve kumtaşından yapılmıştır.  Kabartmalar ve yazıtlarla süslenmiş odalar, salonlar ve avlulardan oluşmaktadır.

Ramesseum, Mısır’ın Luksor kentinde bulunan eski bir Mısır tapınağıdır. Firavun II. Ramses tarafından M.Ö. XIII. yüzyılda inşa edilmiş ve Firavun’un cenaze tapınağı kültüne tahsis edilmiştir. Tapınak, Yeni Krallık mimari tarzının bir örneğidir ve kumtaşından yapılmıştır. Yazıtlarla dolu odalar, salonlar ve avlulardan oluşmaktadır. Tapınak, burada keşfedilen dev II. Ramses heykelinin yanı sıra tapınağın iyi korunmuş yazıtlarıyla da ünlüdür.

Cyrene Tapınağı, Libya’nın Cyrene kentinde bulunan antik bir Yunan tapınağıdır. Kehanet, müzik ve okçuluk tanrısı Apollo’ya adanmıştır ve antik Libya’daki en önemli tapınaklardan biridir. Tapınak, M.Ö. XI. yüzyılda inşa edilmiştir ve Dorik mimari tarzının bir örneğidir. Mermerden yapılmıştır ve altıya on üç sütunlu bir peripteral sütun sırasına sahiptir. Tapınak, M.S.III. yüzyılda yıkılmış ve kalıntıları daha sonra taş ocağı olarak kullanılmıştır. Tapınak şu anda popüler bir turistik noktadır. Cyrene’nin antik tarihinin ve Tanrı Apollo’nun antik Libya dini ve kültüründeki öneminin bir göstergesidir.

Hera Tapınağı veya Juno Lacinia Tapınağı, İtalya’nın Crotona kentinde bulunan antik bir tapınaktı. Yunan mitolojisindeki tanrıların kraliçesi Hera’ya adanan tapınak, Antik İtalya’nın en önemli tapınaklarından biriydi. M.Ö. V. yüzyılda inşa edilen tapınak, Dorik mimari tarzının bir örneğidir.  Bir tür volkanik kaya olan tüften yapılmıştır ve altıya on üç sütundan oluşan bir peripteral kolonadı vardır. Ne yazık ki tapınak, M.Ö. III. yüzyılda yıkılmış ve kalıntıları daha sonra taş ocağı olarak kullanılmıştır.

Persepolis, M.Ö. 550’den 330’a kadar Antik Yakın Doğu’nun büyük bölümünü yöneten Ahameniş İmparatorluğu’nun resmi başkentiydi. Günümüz İran’ında bulunan Persepolis, ülkenin en önemli arkeolojik alanlarından biridir. Persepolis, M.Ö. XI. yüzyılda Ahameniş kralı I. Darius tarafından kurulmuş, bir kraliyet sarayı ve idare merkezi olarak kullanılmıştır. Ayrıntılı kabartmalar ve heykellerle süslenmiş saraylar, salonlar ve diğer binalardan oluşan büyük bir komplekstir.  Site, kraliyet törenleri ve diğer önemli etkinlikler için kullanılan devasa bir platform olan terası ile ünlüdür.

Parthenon, Yunanistan’ın Atina Akropolü’nde bulunan ve Atina’nın koruyucusu tanrıça Athena’ya adanmış bir tapınaktır. M.Ö. V. yüzyılda inşa edilmiştir ve Klasik Yunan mimarisinin en önemli örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Parthenon, kendisini çevreleyen sütunlardan oluşan bir sütun dizisine sahip peripteral bir tapınaktır. Mermerden yapılmıştır ve kendine özgü Dorik mimari tarzına sahiptir. Tapınak, mitolojik sahneleri ve figürleri tasvir eden heykeller ve kabartmalarla süslenmiştir. Başlangıçta dini törenler için kullanılmış ve daha sonra bir Hıristiyan kilisesine dönüştürülmüştür.

Sveshtari Trak Mezarı, Bulgaristan’ın Sveshtari köyünde bulunan antik bir mezardır. M.Ö. III. yüzyıla dayanan ve antik Trak kültürüne ait iyi muhafaza edilmiş bir lahit mezar olan anıt mezar, mitolojik sahneleri tasvir eden fresklerle süslenmiş beşik tonozlu bir çatı ile taştan yapılmıştır. Bu eserler, Trak sanatının en iyi örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Mezar, mitolojik yaratıkların ve hayvanların süslü oymaları ve heykelleri ile bezenmiştir.

Dhamek Stupası*, Hindistan’ın Varanasi kenti yakınlarındaki Sarnath’ta bulunan bir Budist stupasıdır. Hindistan’daki en eski ve en önemli Budist stupalarından biridir ve Buda’nın aydınlanmaya ulaştıktan sonra ilk vaazını verdiği yer olduğuna inanılmaktadır. Stupa M.S. V. yüzyılda yapılmış olup tuğla ve taştan inşa edilmiştir. Çapı 43, yüksekliği 28 metre olan silindirik bir yapıdadır. Stupa karmaşık oymalarla bezenmiş ve dört kapısı olan taş bir korkulukla çevrelenmiştir. Popüler bir turistik cazibe merkezi ve dünyanın her yerinden Budistler için bir hac yeridir.

*Stupa Buda’yı ve onun öğretisi dharmayı sembolize eden bir budist yapısı. 

İlk Çin İmparatorunun Mozolesi, Çin’in Lintong Bölgesi’nde bulunan eski bir mezarlık bölgesidir. Mozole, M.Ö. 246’dan 210’a kadar hüküm süren Çin’in ilk imparatoru Qin Shi Huang’ın mezarıdır. Li Dağı’nın eteklerinde yer alır ve Qin Shi Huang ile imparatorluk ailesinin diğer üyelerine ait mezar ve gömü alanlarından oluşan bir kompleksle çevrilidir. Anıt mezar, imparatoru öbür dünyada korumak için onunla birlikte gömülen gerçek boyutlu pişmiş toprak asker ve at heykellerinden oluşan terracotta savaşçıları ile ünlüdür.

Dun Carloway, İskoçya’nın Lewis Adası’nda bulunmaktadır. Bu yapı, İskoçya’nın eski yerleşimcilerinin Demir Çağ’da inşa ettikleri bir tür sur kulesidir. M.S .I. veya II. yüzyıla ait olduğu düşünülmektedir. Çift duvarlı ve kulenin tepesine çıkan merkezi bir merdiveni olan dairesel bir binadır. Kulenin bir savunma binası ve konut olarak bir lider ya da varlıklı bir aile tarafından kullanılmış olabileceği tahmin edilmektedir.

Maison Carrée, Fransa’nın Nimes kentinde bulunan bir Roma tapınağıdır. Dünyadaki en iyi muhafaza edilmiş Roma tapınaklarından biridir ve Roma mimarisinin başyapıtı olarak kabul edilmektedir. Tapınak, M.S. I. yüzyılda inşa edilmiştir ve Tanrı Castor ve Pollux’a adanmıştır. Kireçtaşından yapılmış ve altı yivli sütundan oluşan bir korint sütun dizisine sahip olan tapınak dikdörtgen bir plana sahiptir ve her tarafı simetriktir. Başlangıçta halk buluşmaları ve dini merasimler için kullanılan tapınak, günümüzde popüler bir turistik mekân ve Nimes’in Roma döneminden kalan mirasının bir sembolüdür.

Lei Cheng Uk Han Mezar Müzesi, Çin’in Hong Kong kentindedir. Eski bir Han hanedanı mezarlığının bulunduğu yerde inşa edilen mezar, 1955 yılında inşaat çalışmaları sırasında keşfedilmiştir. Doğu Han dönemine (M.S. 25-220) aittir. Ayrıca mezarın varlıklı bir aileye ait olduğuna inanılmaktadır. Bir mezar odası, bir çömlek atölyesi ve mezar odasına giden bir geçitten oluşmaktadır.

Garni Tapınağı, Ermenistan’ın Garni şehrinde bulunan Helenistik dönemine ait bir tapınaktır. Ermenistan ve eski Sovyetler Birliği’ndeki tek klasik tapınaktır. Tapınak, M.S. I. yüzyılda inşa edilmiş ve Yunan tanrısı Apollon’un Ermeni karşılığı olan tanrı Mihr’e adanmıştır. Bina, Helenistik dönemde bölgede popüler olan Greko-Romen mimari tarzının bir örneğidir. Bazalt taşlardan yapılmıştır ve yirmi dört yivli Korint sütunundan oluşan bir sütun dizisine sahiptir.

Flavian Amfitiyatrosu olarak da bilinen Kolezyum, İtalya’nın Roma kentinin merkezinde yer alan oval şeklinde bir amfitiyatrodur. Antik dünyanın en ünlü simge yapılarından biridir. Roma mimarisi ve mühendisliğinin başyapıtı olarak kabul edilir. Kolezyum, M.S. 70 ile 80 yılları arasında inşa edilmiştir. Başlangıçta gladyatör yarışmaları, sahte deniz savaşları, hayvan avları, infazlar ve ünlü savaşların yeniden canlandırılması gibi halka açık gösteriler için kullanılmıştır.